Βάζει μπροστά την «ατμομηχανή» της οικονομίας η κυβέρνηση Μητσοτάκη
Την πάλαι ποτέ ατμομηχανή της οικονομίας, την κτηματαγορά, βάζει μπροστά η νέα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
H κυβέρνηση φιλοδοξεί ότι το «πακέτο» που έβαλε στο τραπέζι, μπορεί να δώσει πνοή στην οικοδομή.
Πέρα από τη μείωση- έκπληξη στον ΕΝΦΙΑ, έχει εξαγγελθεί το «πάγωμα» του ΦΠΑ και του Φόρου Υπεραξίας για μια 3ετία, κάτι που εκτιμάται ότι θα δώσει ώθηση στις νέες κατασκευές, ενώ δρομολογείται έκπτωση ως 40% στις δαπάνες αναβάθμισης των υφιστάμενων κτιρίων.
Την κρίση της κτηματαγοράς, που ξεκίνησε το 2008, αποτυπώνουν τα εξής στοιχεία: μείωση των τιμών στις κατοικίες ακόμη και πάνω από 60%, καθίζηση του αριθμού των συναλλαγών που αγγίζει το 90%, σε σχέση με πριν από μία δεκαετία και πτώση ενοικίων έως και 40%.
Κατά την έρευνα του ΙΟΒΕ, οι ετήσιες επενδύσεις σε κατοικίες υποχώρησαν ραγδαία, κατά 95,4% και διαμορφώθηκαν το 2017 σε 1,1 δισ., έναντι 24,8 δισ. ευρώ το 2007.
Η σχετική βελτίωση που παρατηρείται τελευταία οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη μεγάλη εξάπλωση των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων και στην Golden Visa.
Ο ΕΝΦΙΑ
Η μείωση του ΕΝΦΙΑ για όλους τους ιδιοκτήτες δίνει μεγάλη «ανάσα» στην κτηματαγορά. Όπως προκύπτει από έκθεση του ΙΟΒΕ, η εισαγωγή του φόρου ακινήτων επηρέασε άμεσα τις τιμές των ακινήτων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ η πτώση των τιμών που θα μπορούσε να αποδοθεί στον φόρο κατοχής ακινήτων (αρχικά ΕΕΤΗΔΕ και έπειτα ΕΝΦΙΑ) είναι περίπου 19% για την πλειονότητα των κτηρίων (με αντικειμενική τιμή έως 200.000 ευρώ), αλλά αυξάνεται με την αξία του ακινήτου, φτάνοντας το 74% για ακίνητα αξίας μεγαλύτερης του 1 εκατ. ευρώ. Αυτό συνεπάγεται μια ανάλογη μείωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Φόρος υπεραξίας- ΦΠΑ
Επίσης, θετικά επηρεάζει την κτηματαγορά η αναστολή για μία τριετία του φόρου υπεραξίας (15%) στις αγοραπωλησίες, όπως και ο ΦΠΑ στην οικοδομική δραστηριότητα.
Όσον αφορά τον ΦΠΑ 24% στα νεόδμητα ακίνητα, σύμφωνα με υπολογισμούς του ΙΟΒΕ, εάν μειωνόταν κατά 11%,, θα δημιουργούνταν σημαντικά οφέλη, όπως η αύξηση των επενδύσεων σε κατοικίες, που αντιστοιχούν το 2017 στο 0,6% του ΑΕΠ, από 10,8% το 2007. Ενδεικτικά, για το διάστημα 2019-2022, ενδεχόμενη μείωση του ΦΠΑ θα οδηγούσε σταδιακά σε επιπρόσθετα έσοδα για το Δημόσιο από φορολογία από 18 εκατ. ευρώ έως 72 εκατ. ευρώ, σε αύξηση της αξίας του ΑΕΠ έως 265 εκατ. ευρώ και σε δημιουργία επιπρόσθετων θέσεων εργασίας από 912 σε 3.650.
Επίσης υποστηρικτικό για την ανάκαμψη της κτηματαγοράς είναι και η έκπτωση 40% για τις εργασίες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης των κτηρίων. Οι φορολογούμενοι, θα κρατούν τα τιμολόγια δαπανών και θα έχουν την προβλεπόμενη έκπτωση μετά από συμψηφισμό με τις φορολογικές υποχρεώσεις τους, συμπεριλαμβανομένου του ΕΝΦΙΑ. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία εκτιμάται, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, ότι θα μπορούσε να δώσει ώθηση στις επενδύσεις σε κατοικίες.
Πάταξη της γραφειοκρατίας
Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα η σύνταξη ενός συμβολαίου μεταβίβασης ακινήτου, ακόμη και γονικής παροχής, απαιτεί τη συγκέντρωση εκ μέρους του πωλητή δέκα τουλάχιστον από τα συνολικά 23 προβλεπόμενα δικαιολογητικά, συχνά με σημαντικό οικονομικό κόστος, και με χρόνο συγκέντρωσης τριών έως και έξι μηνών.
Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης και ο Υφυπουργός, αρμόδιος για θέματα Απλούστευσης Διαδικασιών Γεώργιος Γεωργαντάς πραγματοποίησαν συνάντηση με τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) και παράγοντες της κτηματαγοράς με στόχο την πάταξη της γραφειοκρατίας στα συμβόλαια μεταβίβασης ακινήτων.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το ζήτημα της βεβαίωσης πληρωμής τέλους ακίνητης περιουσίας (ΤΑΠ), το οποίο έχει οδηγήσει ακόμα και σε ματαιώσεις συναλλαγών, λόγω του ότι πολλοί δήμοι ζητούν αναδρομικά ποσά αρκετών ετών από τους ιδιοκτήτες. Το πρόβλημα έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της νομιμοποίησης ημιυπαίθριων ή της τακτοποίησης αυθαιρεσιών από τους ιδιοκτήτες, μια διαδικασία η οποία έχει διαφοροποιήσει την επιφάνεια των ακινήτων, χωρίς όμως να υπάρχει αντίστοιχη ενημέρωση και στα αρχεία των δήμων (όπου καταβάλλεται το ΤΑΠ). Ετσι, όταν ο εκάστοτε ιδιοκτήτης ζητεί βεβαίωση πληρωμής ΤΑΠ, εντοπίζεται η απόκλιση στα τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου και ο δήμος ζητεί την καταβολή επιπλέον ποσών αναδρομικά για τα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από τη νομιμοποίηση των επιπλέον τετραγωνικών.
Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας έχουν πολλαπλασιαστεί τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και οι σχετικές βεβαιώσεις, με αποτέλεσμα να προκαλούνται πολύμηνες καθυστερήσεις στις μεταβιβάσεις, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις καταγράφονται ακόμα και ακυρώσεις αγοραπωλησιών