Κόκκινα δάνεια: SOS από ΤτΕ για συστημική λύση
Την ανάγκη υιοθέτησης μίας συστημικής λύσης για την ταχύτερη μείωση των μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων, προτάσσει, για άλλη μια φορά, η Τράπεζα της Ελλάδος στην τακτική έκθεση επισκόπησης του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Παρόλο που οι προσπάθειες για την αποτελεσματική διαχείριση του υψηλού αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων ( Non Performing Exposures- NPEs), που αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, οδήγησαν στη μείωσή τους, το 2018 κατά 12,6 δισ. ευρώ ( στα 81,8 δισ. ευρώ), το ποσοστό τους παραμένει στο 45,4% καθώς μειώθηκαν ταυτόχρονα κατά 10% και τα συνολικά υπόλοιπα πιστώσεων.
Η ανάγκη υιοθέτησης μίας συστημικής λύσης επιβάλλεται, σύμφωνα με την ΤτΕ, προκειμένου οι τράπεζες να προχωρήσουν στον αναγκαίο μετασχηματισμό του επιχειρηματικού τους σχεδίου, την αύξηση της αποδοτικότητάς τους και συνεπώς και στη διασφάλιση των αναγκαίων συνθηκών για τη δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου. Επιπλέον, η επιτυχής αντιμετώπιση του προβλήματος όχι μόνο θα ελαφρύνει το βάρος για τους δανειολήπτες, αλλά και – κυρίως – θα επιτρέψει στα πιστωτικά ιδρύματα να απελευθερώσουν κεφάλαια, τα οποία θα μπορέσουν να κατευθυνθούν στις πιο δυναμικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις.
Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με την ΤτΕ, τα πιστωτικά ιδρύματα θα συμβάλουν στη συνολική αναδιάρθρωση της οικονομίας υπέρ των κλάδων παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, με αποτέλεσμα την άνοδο της συνολικής παραγωγικότητας και του δυνητικού ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης.
Η μείωση των NPEs, κατά την περσινή χρονιά ήλθε κυρίως μέσω μη οργανικών ενεργειών (διαγραφές ύψους 5,9 δισ. ευρώ και πωλήσεις ύψους 5,8 δισ. ευρώ), ενώ συνεχίστηκε η καθαρή εισροή νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, κυρίως λόγω αθέτησης υποχρεώσεων από πιστούχους με ρύθμιση οφειλής.
Μέσα στο 2018 δάνεια ανεξόφλητου υπολοίπου 7,7 δισ. ευρώ κατέστησαν μη εξυπηρετούμενα την ώρα που «θεραπεύτηκαν», κατόπιν ρύθμισης δάνεια 6,8 δισ. ευρώ. Από εισπράξεις και ρευστοποιήσεις τα NPEs μειώθηκαν μόλις κατά 3,7 δισ. ευρώ.
Το ύψος των δανείων αβέβαιης είσπραξης (unlikely to pay) και το σύνολο των εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία είναι σε καθυστέρηση από 1 έως 90 ημέρες αποτελούν σημαντικούς δείκτες για την περαιτέρω πορεία του πιστωτικού κινδύνου. Τα δάνεια αβέβαιης είσπραξης ανήλθαν σε 25,1 δισ. ευρώ (31% των NPEs) στο τέλος του 2018, μειωμένα κατά 14,6% σε σχέση με το τέλος του 2017 (29,3 δισ. ευρώ). Ωστόσο, προβληματίζει το γεγονός ότι επιδεινώθηκε ο λόγος των δανείων, τα οποία είναι σε καθυστέρηση από 1 έως 90 ημέρες, προς το σύνολο των εξυπηρετούμενων δανείων (πρώιμες ληξιπρόθεσμες οφειλές). Συγκεκριμένα, ο λόγος ανήλθε σε 13,4% στο τέλος του 2018, επίπεδο υψηλότερο από εκείνο στο τέλος του 2017.
Το σύνολο των ρυθμισμένων (forborne) δανείων ανήλθε στο τέλος του 2018 σε 46,3 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 25,7% των συνολικών δανείων, έναντι 25,2% στο τέλος του 2017 (50,3 δισ. ευρώ). Εντούτοις, το 19,9% των ήδη ρυθμισμένων δανείων εμφανίζει καθυστέρηση άνω των 90 ήμερων, έναντι 19,5% στο τέλος του 2017. Το 47,8% των NPEs άνω των 90 ημερών δεν έχει ρυθμιστεί, έναντι 54,7% στο τέλος του 2017.