Paradise Papers: Νέο σκάνδαλο offshore, με 120 πολιτικούς από 50 χώρες

ΔΙΕΘΝΗ 06/11/17, 08:23

Νέο σκάνδαλο με φοροδιαφυγές, φοροαπαλλαγές και γενικότερα μεταφορές απίστευτων χρηματικών ποσών από πρόσωπα όπως η βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου Ελισσάβετ, ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό και εταιρίες όπως το Facebook και το Twitter ήρθε το βράδυ της Κυριακής στη δημοσιότητα από 95 μέσα ενημέρωσης σε ολόκληρο τον κόσμο που συνεργάζονται με τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), ανάμεσά τους οι εφημερίδες Le Monde, Suddeutsche Zeitung, New York Times, The Guardian.

Δεκάδες δημοσιογράφοι που συνεργάζονται με το ICIJ ανέλυσαν επί μήνες τα στοιχεία της τεράστιας νέας διαρροής εγγράφων. Το προϊόν της εργασίας αυτής θα δοθεί σταδιακά στη δημοσιότητα τις προσεχείς ημέρες. Τα Paradise Papers είναι το προϊόν της διαρροής εκατομμυρίων εγγράφων που αποκαλύπτουν τα μυστικά του κρυμμένου πλούτου των παγκόσμιων ελίτ.

Αντίθετα με τα Panama Papers, τα Paradise Papers αφορούν λιγότερο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος που προέρχεται από φοροδιαφυγή και παράνομες δραστηριότητες και περισσότερο σχήματα που βρίσκονται στο όριο της νομιμότητας και χρηματικά ποσά που διέφυγαν μέσα από τα κενά του διεθνούς φορολογικού συστήματος και αποτελούν προϊόν σχημάτων φορολογικής βελτιστοποίησης.

Η σταδιακή δημοσίευσή των στοιχείων τις επόμενες ημέρες θα αποκαλύψει μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, αρχηγούς κρατών και ισχυρές προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής, της show business και του αθλητισμού που έχουν κρύψει τον πλούτο τους στους ανά τον κόσμο φορολογικούς παραδείσους.

Οι υπουργοί Εμπορίου και Εξωτερικών της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ Γουίλμπερ Ρος και Ρεξ Τίλερσον, η βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας, ο Στίβεν Μπρόνφμαν, ισχυρός επιχειρηματίας και οικονομικός υπεύθυνος του Φιλελεύθερου Κόμματος του πρωθυπουργού του Καναδά Τζάστιν Τριντό, μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες όπως η Aplle και η Nike, ρώσοι ολιγάρχες, πρόσωπα του περιβάλλοντος του Βλαντίμιρ Πούτιν, αφρικανοί επιχειρηματίες, σταρ του αθλητισμού περιλαμβάνονται στα πρόσωπα τα οποία αφορούν οι αποκαλύψεις των προσεχών ημερών.

Τα Paradise Papers αποκαλύπτουν:

-Εκατομμύρια λίρες από την προσωπική περιουσία της βασίλισσας Ελισάβετ, τα οποία έχουν επενδυθεί στα νησιά Κέιμαν, ενώ κάποια από τα χρήματά της έχουν επενδυθεί σε επιχείρηση που κατηγορείται ότι εκμεταλλεύεται φτωχές οικογένειες και ευάλωτους ανθρώπους.

-Εκτεταμένες offshore συναλλαγές υπουργών, συμβούλων και δωρητών του Ντόναλντ Τραμπ.

-Πώς η Twitter και η Facebook έλαβαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις, τα ίχνη των οποίων οδηγούν σε ρωσικούς κρατικούς οικονομικούς θεσμούς.

-Ένα trust φοροδιαφυγής στα νησιά Κέιμαν, το οποίο διαχειριζόταν ο οικονομικός διαχειριστής του πρωθυπουργού του Καναδά, Τζάστιν Τριντό.

-Τεράστις φοροδιαφυγή από πολυεθνικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Nike και η Apple.

-Πώς μεγάλα ονόματα του κινηματογράφου και της τηλεόρασης προστατεύουν τον πλούτο τους μέσω πληθώρας offshore σχημάτων.

-Τα δισεκατομμύρια από επιστροφές φόρου από τη Νήσο του Μαν και τη Μάλτα στους ιδιοκτήτες ιδιωτικός jets και πολυτελών γιοτ.

-Το κρυφό δάνειο που χρησιμοποίησε η πολυεθνική Glencore στην προσπάθειά της να εξασφαλίσει επικερδή μεταλλευτικά δικαιώματα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

-Το σύνθετο δίκτυο offshore που χρησιμοποίησαν δύο Ρώσοι δισεκατομμυριούχοι για να αποκτήσουν μετοχές των ποδοσφαιρικών ομάδων Άρσεναλ και Έβερτον.

Περί τα 8 τρισεκατομμύρια ευρώ σε φορολογικούς παραδείσους​

Η νομική εταιρία Αppleby είναι ένας από τους ηγέτες της αγοράς για τις υπεράκτιες επιχειρήσεις. 100 εκατομμύρια δολάρια ετήσια έσοδα, 470 εργαζόμενοι, γραφεία σχεδόν σε κάθε σημαντικό φορολογικό παράδεισο. Η Appleby ιδρύθηκε στο Χάμιλτον, πρωτεύουσα των Βερμούδων. Εκεί, η επιχείρηση εδρεύει σήμερα σε ένα απλό κτίριο. Αλλά ο κατάλογος των πελατών είναι εξαιρετικός: συμπεριλαμβάνονται πριγκίπισσες, πρωθυπουργοί και αστέρες του Χόλυγουντ, καθώς και μερικοί από τους πλουσιότερους ολιγάρχες του κόσμου, από τη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αφρική.

Τώρα η Appleby βρίσκεται στο κέντρο των Paradise Papers - μίας διεθνούς έρευνας που οδηγεί κατευθείαν στον σκιώδη κόσμο των δισεκατομμυρίων. Η Süddeutsche Zeitung δίνει στη δημοσιότητα συνολικά περίπου 13,4 εκατομμύρια έγγραφα. Δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο ορισμένοι πελάτες χρησιμοποιούν εταιρείες γραμματοκιβωτίων για να καλύψουν την εγκληματική συμπεριφορά ή να αποκρύψουν χρήματα από αμφιλεγόμενες πηγές. Σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα τα έγγραφα αποκαλύπτουν τις μέχρι τώρα άγνωστες συνδέσεις ενός Αμερικάνου υπουργού με τους Ρώσους ολιγάρχες. Συνολικά, φιγουράρουν περισσότεροι από δώδεκα σύμβουλοι, μέλη του υπουργικού συμβουλίου και δωρητές του Ντόναλντ Τραμπ στα έγγραφα.

Η εφημερίδα υποστηρίζει ότι τα έγγραφα αποδεικνύουν ότι εταιρείες κολοσσοί όπως η Nike, η Apple, η Uber ή το Facebook συρρικνώνουν τους φόρους τους σε γελοία χαμηλά ποσοστά, αποκαλύπτουν περιουσιακά στοιχεία της βασίλισσας Ελισάβετ , του ροκ αστέρα Bono , και ενός συνεργάτη του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό σε φορολογικούς παραδείσους. Αποκαλύπτουν πως οι πολιτικές ελίτ χρησιμοποιούν αυτόν τον μυστικό κόσμο: περισσότεροι από 120 πολιτικοί από σχεδόν 50 χώρες εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Στη Γερμανία, τα ίχνη οδηγούν σε χιλιάδες πελάτες, δικαιούχους ή άλλα εμπλεκόμενα πρόσωπα - χωρίς αυτό βέβαια να αποτελεί αυτόματα νομικό παράπτωμα. Μεταξύ των υπεράκτιων χρηστών είναι δισεκατομμυριούχοι, ευγενείς, επιχειρηματίες, κληρονόμοι, επενδυτές, καταδικασθέντες απατεώνες και πρώην πολιτικοί, όπως ο πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ αλλά και εταιρείες όπως η Sixt, η Deutsche Post ή η αλυσίδα ξενοδοχείων Meininger, η Siemens, η Allianz, η Bayer και η Deutsche Bank γράφει η SZ.

Τα έγγραφα δείχνουν έναν κόσμο που έχει προσαρμοστεί στις ανάγκες των μεγάλων εταιρειών, των πλουσίων και των εξαιρετικά πλούσιων. Ανοίγουν την πόρτα σε μια βιομηχανία που υπόσχεται την υψηλότερη μυστικότητα και καλύπτει ένα προηγουμένως αόρατο δίκτυο σε όλο τον κόσμο.

Τα Paradise Papers δείχνουν πόσο αδιάρρηκτος ειναι ο offshore κόσμος με τα βιομηχανικά έθνη. Ο οικονομολόγος Γκάμπριελ Ζουκμάν έχει υπολογίσει πόσο μεγάλη είναι η διάσταση αυτού του κόσμου για την έρευνα αυτή: περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια ευρώ μετατοπίζονται ετησίως από πολυεθνικές εταιρείες σε φορολογικούς παραδείσους.

Αλλά οι φορολογικοί παράδεισοι βοηθούν όχι μόνο τις εταιρείες να αποφύγουν τους φόρους αλλά και τους ιδιώτες. Δεν πρόκειται μόνο για φόρους, αλλά και για το γεγονός ότι οι πλούσιοι, ιδίως, μπορούν να παρακάμψουν τους νόμους που τους ενοχλούν - ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για φόρους κληρονομιάς, για θέματα ευθύνης ή για προστασία των πιστωτών.

«Για τους υπερ-πλούσιους, υπάρχει ένας κόσμος πέρα ​​από το νόμο», λέει ο κοινωνιολόγος Μπρουκ Χάρινγτον συγγραφέας του βιβλίου Capital without Borders. Έτσι, από όλους τους ανθρώπους, οι πλουσιότεροι θα μπορούν να απολαύσουν «τα οφέλη της κοινωνίας» χωρίς να υπόκεινται στους περιορισμούς τους.

Από την άλλη πλευρά, εκείνοι που ελάχιστα ή καθόλου εμφανίζονται στα έγγραφα: άνθρωποι που κερδίζουν κανονικά ή λίγα. Και όμως αυτός ο υπεράκτιος κόσμος έχει αντίκτυπο σε όλους μας. Από τις εθνικές οικονομίες λείπουν τα δισεκατομμύρια των φόρων - ορισμένα εκ των οποίων λείπουν, για παράδειγμα για τη λειτουργία νοσοκομείων, για τη δημιουργία παιδικών σταθμών ή για την κοινωνική ασφάλεια

Η διάσταση του προβλήματος δείχνει έναν άλλο υπολογισμό του οικονομολόγου Γκαμπριέλ Ζουκμάν : Οι υπερ-πλούσιοι έχουν σταθμεύσει 7,9 τρισεκατομμύρια ευρώ στους φορολογικούς παραδείσους.

Οι offshore επενδύσεις της Βασίλισσας Ελισάβετ

Τα Paradise Papers δείχνουν ότι περίπου 10 εκατομμύρια λίρες από την προσωπική περιουσία της Βασίλισσας τοποθετήθηκαν σε offshore επενδύσεις.

Επενδύθηκαν σε ταμεία στις Νήσους Κέιμαν και στις Βερμούδες από το Δουκάτο του Λάνκαστερ, το οποίο παρέχει στην Βασίλισσα ένα εισόδημα και διαχειρίζεται τις επενδύσεις για την ιδιωτική περιουσία της αξίας 500 εκατομμυρίων λιρών.

Δεν υπάρχει τίποτα παράνομο στις επενδύσεις και καμία υπόννοια ότι η βασίλισσα δεν πληρώνει φόρους, αλλά μπορεί να τεθούν ερωτήσεις σχετικά με το εάν η βασίλισσα πρέπει να επενδύει offshore.

Υπήρχαν μικρές επενδύσεις στην εταιρεία BrightHouse, η οποία κατηγορήθηκε ότι εκμεταλλεύτηκε τους φτωχούς, και την αλυσίδα Threshers, η οποία αργότερα ;έκλεισε, καθώς εμφανίστηκε να χρωστάει φόρους 17,5 εκατ. λίρες, κάτι που κόστισε περίπου 6.000 θέσεις εργασίας.

Οι σχέσεις του Αμερικανού υπ. Εργασίας με τους Ρώσους

Ένα κορυφαίο μέλος της διοίκησης του Ντόναλτ Τραμπ έχει επιχειρηματικούς δεσμούς με τους Ρώσους συμμάχους του Προέδρου Βλάντιμιρ Πούτιν, οι οποίοι υπόκεινται στις κυρώσεις των ΗΠΑ, αποκάλυψαν τα Paradise Papers.

Ο υπουργός Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος διατηρεί μερίδιο στην Navigator Holdings, η οποία κερδίζει εκατομμύρια ετησίως μεταφέροντας πετρέλαιο και φυσικό αέριο για τη ρωσική εταιρεία ενέργειας Sibur. Ωστόσο, δύο μεγάλοι μέτοχοι της Sibur υπόκεινται σε κάποια μορφή κυρώσεων από τις ΗΠΑ. Μάλιστα, εκπρόσωπος του τμήματος εμπορίου δεν διέψευσε τις αποκαλύψεις.

Άλλος μέτοχος της Sibur είναι ο γαμπρός του Πούτιν, Κίριλ Σαμάλοφ. Κατέχει μερίδιο 3,9% στην επιχείρηση.

Ο Γενάδι Τιμτσένκο, ο οποίος έχει υποστεί κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως επίσης και τουλάχιστον 12 εταιρείες που συνδέονται με αυτόν,, και ο Λέονιντ Μικέλσον και η εταιρεία του Novatek, που επίσης έχει υποστεί κυρώσεις, είναι μέτοχοι της Sibur.

H ίδια η Sibur και ο Σαμάλοφ δεν υπόκεινται σε κυρώσεις, αν και είναι ο πατέρας του Σαμάλοφ, Νικολάι, έχει υποστεί κυρώσεις.