Καταλονία: Πως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό μετά το δημοψήφισμα
Μέσα στο εξαιρετικά φορτισμένο κι ευμετάβλητο περιβάλλον που ανέτειλε στην Καταλονία μετά το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου, ποια μπορεί να είναι η εικόνα των κομμάτων, που τάχθηκαν υπέρ, ή κατά, με βάση την επίπτωση που είχαν, ή έχουν, στο ρευστό στρώμα των «μετακινούμενων» ψηφοφόρων, όλες οι εικόνες της έντασης που ξετυλίχθηκαν την ημέρα της διεξαγωγής της ψηφοφορίας;
Σε ένα τέτοιο ερώτημα επιχειρεί να ρίξει φως μία πρόχειρη εκτίμηση (με βάση την ταχύτητα και την ένταση με την οποία εξελίσσονται και μεταβάλλονται καθημερινά τα γεγονότα), που παρουσιάζει στο σημερινό της φύλλο η καταλανική εφημερίδα La Vanguardia, εν αναμονή μελλοντικών, πιο εμπεριστατωμένων και ψύχραιμων, σφυγμομετρήσεων, μεταδίδει το ΑΠΕ.
Από την έρευνα προκύπτει ότι ενδέχεται να υπάρξουν αρκετές ανακατατάξεις στη δύναμη των υπαρχόντων τοπικών κομμάτων. Ακόμη και το συμπαγές μέτωπο των αυτονομιστικών παρατάξεων ενδέχεται να χάσουν τις ψήφους όσων οπαδών τους θα ήθελαν περισσότερη μετριοπάθεια στην πολιτική αντιπαράθεση με τη Μαδρίτη, ενώ αντίθετα η στάση των αστυνομικών δυνάμεων την περασμένη Κυριακή και η σχετική απραξία για την εξεύρεση εναλλακτικών πολιτικών από την πλευρά της κεντρικής κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι μπορεί και να τους προσπορίσει και άλλες ψήφους, από ανθρώπους που πρωτύτερα ψήφιζαν μη αυτονομιστικά κόμματα.
Το βέβαιο είναι πως και οι έρευνες πριν την 1η Οκτωβρίου δεν ιχνογραφούσαν μία καθαρή εικόνα για τις μελλούμενες μετακινήσεις. Το μόνο που παρουσίαζαν ήταν τούτη η διαπερατότητα των διαχωριστικών γραμμών ανάμεσα στις διάφορες παρατάξεις. Ωστόσο, η διασπασμένη στάση των ψηφοφόρων των μη αυτονομιστικών δυνάμεων (Catalunya Si Que Es Pot, PSC, Ciutadans)απέναντι στο δημοψήφισμα μπορεί να δώσει κάποια υποθετικά δείγματα των μετακινήσεων.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία, το 17% των ψηφοφόρων του Καταλανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSC) και το 8% των Ciutadans (που στις προηγούμενες εκλογές είχαν αποσπάσει ψήφους και από την αριστερά) θεωρούν πως είναι απαραίτητη η διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος, ακόμη και εάν -όπως συνέβη-δεν θα έχαιρε της αποδοχής από την κεντρική κυβέρνηση. Ουσιαστικά δηλαδή, από την εξέλιξη της διαδικασίας του δημοψηφίσματος και τη συναισθηματική φόρτιση που αυτή δημιούργησε, οι μεγαλύτεροι χαμένοι ενδέχεται να είναι οι τοπικοί Σοσιαλιστές.
Συνολικά, εκτιμάται πως αυτά τα ποσοστά ανταποκρίνονται σε 146.000 ψήφους, οι οποίες κάλλιστα θα μπορούσαν να διοχετευθούν προς το μέρος της Catalunya en Comu (που στις προηγούμενες εκλογές είχε κατέλθει ως CSQP), καθώς και διαθέτει εκπροσώπηση στους τοπικούς φορείς και κρατικό οργανισμό (όπως τη λαοφιλή δήμαρχο της Βαρκελώνης Άντα Κολάου) και από την άλλη υποστηρίζει την ιδέα για διεξαγωγή δημοψηφίσματος μη δεσμευτικού χαρακτήρα.
Βεβαίως, την ίδια στιγμή και η CSQP ενδέχεται να χάσει το 20% (περίπου 73.000 ψηφοφόρους) που αντιτίθενται σε κάθε είδους δημοψήφισμα.
Σχηματικά, ο καταμερισμός δυνάμεων μετά το δημοψήφισμα στην Καταλονία θα μπορούσε να διαμορφωθεί ως εξής σε περίπτωση νέων εκλογών: ο κυβερνητικός συνασπισμός Junts pel Si (Μαζι για το Ναι) θα κέρδιζε μόλις μία έδρα (63 από 62), ενώ οι σύμμαχοί του υπέρ της ανεξαρτησίας αντικαπιταλιστές της CUP θα έβλεπαν αναλλοίωτη τη δύναμή τους (10 έδρες). Η CSQP θα αύξαινε τη δύναμή της από 11 σε 13 έδρες, οι Σοσιαλιστές του PSC θα έχαναν δύο έδρες (14 από 16), οι Ciutadans μία (24 από 25) ενώ το δεξιό Λαϊκό Κόμμα PP θα παρέμενε στην ίδια δύναμη εδρών (11).
Είναι σαφές πως μολονότι τα γεγονότα θα προανήγγειλαν έναν πολιτικό σεισμός, η μετακίνηση ψηφοφόρων από το PSC και τους Ciutadans προς το JXSi και στους νυν en Comu, θα μετέβαλε ριζικά την παρούσα ισορροπία. Παρά την άυξηση μίας έδρας στη δύναμή τους, οι αυτονομιστές των JxSi (CiU,ERC) και CUP θα μειοψηφούσαν στη Βουλή έναντι των κομμάτων που είτε αντιτίθενται, είτε δεν στηρίζουν την ανεξαρτησία (CSQP, PSC,Cs, PP).
Αλλά σε περίπτωση που οι ψήφοι των μη αυτονομιστών του CSQP περνούσαν στις άλλες μη αυτονομιστικές δυνάμεις, πχ στους Σοσιαλιστές, τότε το πολιτικό σκηνικό θα είχε μικρές και μη αποφασιστικές αλλαγές. Γιατί στην περίπτωση αυτή, με βάση τον αριθμό των ψήφων, το CSQP και οι επίγονοί του θα αύξαιναν μόλις κατά μία τη δύναμή τους (εις βάρος των Ciutadans), οι Σοσιαλιστές θα διατηρούσαν τις 16 έδρες τους και ο υπάρχον συσχετισμός μεταξύ αυτονομιστικών κομμάτων και μη θα παρέμενε αναλλοίωτος.
Το κύριο πρόβλημα σε όποια εκτίμηση αυτού του είδους παραμένει το γεγονός ότι η πρόθεση των αυτονομιστικών κομμάτων να υπάρξουν πρόωρες τοπικές εκλογές δεν έχει διαμορφωθεί ακόμη. Ακόμη το ερώτημα εάν τα κόμματα της κυβερνητικής συμμαχίας, ERC (Σοσιαλδημοκράτες) και PDeCat (συντηρητικοί), θα κατέλθουν πάλι μαζύ στις εκλογές, ή ξεχωριστά, δημιουργεί άλλου είδους δυναμικές και προσδοκίες μεταξύ των ψηφοφόρων. Και φυσικά στις παραμέτρους αυτές θα πρέπει να προστεθεί και το πολιτικό ψυχόδραμα που βιώνει σήμερα όλη η Καταλονία.