«Πανηγύρια» από τη Γερμανία για τη νίκη Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη
Την έντονη ικανοποίηση τους για την ήττα που υπέστη ο Ταγίπ Ερντογάν στις χθεσινές επαναληπτικές δημοτικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης, μετά και από την «καθαρή» επικράτηση του Εκρέμ Ιμάλογλου έναντι του Μπιναλί Γιλντιρίμ, έστειλε η Γερμανία.
Τον Ιμάμογλου συνεχάρη μέσω Twitter ο υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας αρμόδιος για ευρωπαϊκές υποθέσεις, Μίχαελ Ροτ, κάνοντας λόγο για ένα «ενθαρρυντικό μήνυμα για μια ζωντανή δημοκρατική Τουρκία».
Στην ανάρτησή του ο κ. Ροτ επισήμανε ακόμη ότι είναι σημαντικό η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Γερμανίανα στρέψουν την προσοχή τους πιο δυναμικά προς τους Τούρκους.
Για «καλή μέρα για την τουρκική δημοκρατία», έκανε λόγο σε ανάρτησή του στο Twitter και ο έτερος υφυπουργός Εξωτερικών Νιλς Άνεν.
«Επανακαταμέτρηση, επανάληψη, ευθυγράμμιση του Τύπου, συλλήψεις, εκφοβισμός, λόγω της απόγνωσης, ακόμη και με το τελευταίο χαρτί Οτσαλάν. Τίποτα δεν βοήθησε: το ΑΚΡ πρέπει να δεχθεί την ήττα του. Η Κωνσταντινούπολη ανήκει στην αντιπολίτευση», έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ο πρώην αρχηγός των Πρασίνων Τζεμ Έζντεμιρ.
Ο αρχηγός της Αριστεράς (Linke) Μπερντ Ρίξινγκερ σημείωσε από την πλευρά του ότι με την σημερινή εκλογή το σύστημα Ερντογάν δέχθηκε ένα ισχυρό χτύπημα. Η συμπρόεδρός του Κάτια Κίπινγκ, σε δική της ανάρτηση, έκανε λόγο για «μεγάλη μέρα για την Κωνσταντινούπολη, ιστορική μέρα για την Τουρκία» και πρόσθεσε ότι πρόκειται για «την αρχή του τέλους της εποχής Ερντογάν και της επιστροφής στην δημοκρατία».
«Έπειτα από καιρό επιτέλους μια καλή είδηση από την κατεστραμμένη δημοκρατία στην Τουρκία», έγραψε ο υπεύθυνος για την εξωτερική πολιτική των Φιλελευθέρων (FDP) Αλέξαντερ Λάμπσντορφ, τονίζοντας την σημασία της αποδοχής της ήττας από τον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν και το κόμμα του.
Το κλίμα στην Τουρκία
Χθες βράδυ δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές του Ιμάμογλου βγήκαν να γιορτάσουν στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης, μετά την επικράτηση του έναντι του επιλεγμένου από τον ίδιο τον Ερντογάν υποψήφιου, του πρώην πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, με διαφορά 800.000 ψήφων.
«Σε αυτή την πόλη σήμερα αποκαταστήσατε τη δημοκρατία. Σ' ευχαριστώ Κωνσταντινούπολη», είπε σε υποστηρικτές του ο Ιμάμογλου, ο οποίος υιοθέτησε ενωτική ρητορική στην εκστρατεία του. «Ήρθαμε για να ανοίξουμε την αγκαλιά μας σε όλους. Θα οικοδομήσουμε τη δημοκρατία σε αυτή την πόλη, θα οικοδομήσουμε τη δικαιοσύνη. Σε αυτή την όμορφη πόλη, σας το υπόσχομαι, θα οικοδομήσουμε το μέλλον».
Το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο (YSK) δεν είχε ανακοινώσει το επίσημο αποτέλεσμα ως το πρωί, πάντως ο Ερντογάν και ο Γιλντιρίμ συνεχάρησαν τον Ιμάμογλου, με τον αντίπαλό του να του εύχεται καλή τύχη στην άσκηση του αξιώματος δύο ώρες αφού έκλεισαν οι κάλπες.
Ο Ερντογάν υπήρξε ο απόλυτος κυρίαρχος στην τουρκική πολιτική αρένα από το 2003, αρχικά ως πρωθυπουργός, κατόπιν ως πρόεδρος της χώρας. Χαρακτηρίζεται από πολλούς ο σημαντικότερος ηγέτης της σύγχρονης Τουρκίας μετά τον ιδρυτή της Μουσταφά Κεμάλ. Το κόμμα του συνεχίζει να διαθέτει την υποστήριξη των πιστών μουσουλμάνων και πιο συντηρητικών Τούρκων και η σταθερά αναπτυξιακή πορεία της τουρκικής οικονομίας την τελευταία μιάμιση δεκαετία συνέβαλε καθοριστικά στο να επικρατήσει σε πάνω από δέκα εθνικές και τοπικές εκλογές αναμετρήσεις.
Αλλά η ύφεση, η οικονομική κρίση και για αρκετούς η παρέκκλιση του Ερντογάν στον αυταρχισμό και ο ολοένα αυστηρότερος έλεγχος του κράτους από τον πρόεδρο προφανώς μετέστρεψαν μέρος του εκλογικού σώματος.
Το προφίλ-ελβετικός σουγιάς του Ιμάμογλου — πρώην επιχειρηματίας, με μάστερ στη διοίκηση επιχειρήσεων, γεννημένος στην Τραπεζούντα αλλά με εμπειρία στην αυτοδιοίκηση της Κωνσταντινούπολης, μέλος του κοσμικού κόμματος CHP, αλλά ταυτόχρονα πιστός μουσουλμάνος — του επέτρεψε να εξασφαλίσει την πλειοψηφία ακόμη και σε προάστια που θεωρούνταν οχυρά του AKP, το οποίο κράταγε στα χέρια του την Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη επί 25 χρόνια, μέχρι φέτος.
Για πολλούς, η έκβαση αυτών των δύο εκλογικών αναμετρήσεων ανοίγουν νέο κεφάλαιο στην τουρκική πολιτική ζωή και ίσως προκαλέσουν αμφισβήτηση ακόμα και στο εσωτερικό του κόμματος του Ερντογάν, ιδίως όσο τα οικονομικά προβλήματα παραμένουν στο επίκεντρο.
Η διαφορά που εξασφάλισε ο Ιμάμογλου χθες καθιστά σαφές πως το χθεσινό αποτέλεσμα θα έχει «οπωσδήποτε» συνέπειες για «το μέλλον της τουρκικής πολιτικής», όπως προεξόφλησε ο Σινάν Ουλγκέν, πρώην διπλωμάτης, σήμερα ειδικός του ινστιτούτου Carnegie Europe.
Ο Ερντογάν, γεννημένος και μεγαλωμένος στη συνοικία Κασίμπασα, αναδείχθηκε στο κεντρικό τουρκικό πολιτικό σκηνικό όταν εξελέγη δήμαρχός της Κωνσταντινούπολης το 1994. Μια από τις γνωστότερες φράσεις του; «Όποιος κερδίζει την Κωνσταντινούπολη, κερδίζει την Τουρκία».
Αναλυτές προβλέπουν ότι η ήττα του AKP ίσως πυροδοτήσει ανασχηματισμό της κυβέρνησης και μεταβολές στην εξωτερική πολιτική. Θα μπορούσε ακόμη και να επισπεύσει τις εθνικές εκλογές, που κανονικά θα διεξαχθούν το 2023, αν και ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο ηγέτης του Κόμματος Εθνικής Δράσης (MHP, άκρα δεξιά) έσπευσε να αποκλείσει κάθε τέτοια προοπτική.
«Η Τουρκία πρέπει τώρα να επιστρέψει στην αληθινή της ατζέντα, η εκλογική διαδικασία πρέπει να κλείσει», τόνισε ο Μπαχτσελί. «Η συζήτηση περί πρόωρων εκλογών θα ήταν ένα από τα χειρότερα πράγματα που θα μπορούσαν να γίνουν στη χώρα μας», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Η αβεβαιότητα ενόψει των επαναληπτικών εκλογών και οι ενδεχόμενες καθυστερήσεις στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις επέτειναν την ένταση στις αγορές, όπου ήδη οι απειλές των ΗΠΑ για την επιβολή κυρώσεων εάν η τουρκική κυβέρνηση προχωρήσει στην απόκτηση του ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας S-400 είχαν ήδη επιδεινώσει το κλίμα. Η λίρα είχε υποχωρήσει μετά την απόφαση να ακυρωθεί το αποτέλεσμα των εκλογών του Μαρτίου στην Κωνσταντινούπολη· έχει απολέσει συνολικά άλλο ένα 10% της αξίας της φέτος. Η συναλλαγματική ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος κατέγραφε άνοδο σε συναλλαγές πριν ανοίξουν οι αγορές, το βράδυ της Κυριακής.