Έξι μήνες προθεσμία στην Βρετανία
Τη νέα παράταση του Brexit αποφάσισαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στην μαραθώνια Έκτακτη Σύνοδο, κάνοντας αποδεκτό το αίτημα της Βρετανίδας πρωθυπουργού. Η 31η Οκτωβρίου ορίστηκε, λοιπόν, ως η νέα ημερομηνία ορόσημο, με την Τερέζα Μέι ωστόσο να επιμένει να αφήνει ανοιχτή την μη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στις προσεχείς ευρωεκλογές.
«Η Ε.Ε. των 27 και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν σε μια ευέλικτη παράταση έως την 31η Οκτωβρίου. Αυτό σημαίνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει έξι μήνες για να βρει την καλύτερη δυνατή λύση» γνωστοποίησε μέσω Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Η συμφωνία κλείστηκε μία ημέρα πριν από τη 12η Απριλίου, την προθεσμία για το Brexit που είχε οριστεί στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής.
Διχασμένοι ανάμεσα στη βραχεία αναβολή, την οποία πρότειναν η Γαλλία και άλλες χώρες που συντάχθηκαν μαζί της, και την πιο μακροχρόνια παράταση της διαδικασίας, οι «27» χρειάστηκαν αρκετές ώρες για να καταλήξουν σε μια συμβιβαστική πρόταση.
Κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη Σύνοδο ο Τουσκ είπε πως η παράταση είναι αρκετά «ευέλικτη», αλλά «μικρότερη» από το αναμενόμενο και έστειλε σαφές μήνυμα στους Βρετανούς «να μην την σπαταλήσουν».
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη διάρκεια της εξάμηνης παράτασης το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει την ευκαιρία να επικυρώσει τη Συμφωνία Αποχώρησης και να αποχωρήσει, να αναθεωρήσει τη στρατηγική για το μέλλον διαμορφώνοντας εκ νέου την Πολιτική Δήλωση για το μέλλον ή ακόμα και να ακυρώσει εξ ολοκλήρου το Brexit.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ υπογράμμισε τη σημασία της συμφωνίας των 28 ηγετών να συναντιούνται στη διάρκεια αυτής της περιόδου άτυπα οι υπουργοί των 27 χωρών, χωρίς τη Βρετανία, προκειμένου να προετοιμάσουν τις μελλοντικές πολιτικές. Όπως εξήγησε, το Ηνωμένο Βασίλειο «έπεισε» τους Ευρωπαίους εταίρους ότι θα σεβαστεί τις υποχρεώσεις του. «Η εποικοδομητική συνεργασία σημαίνει εποικοδομητική συνεργασία. Μέχρι στιγμής, η στάση της Βρετανίας ήταν βασισμένη στην καλή πίστη», δήλωσε από τη μεριά του ο κ. Τουσκ, σημειώνοντας ότι έχει εμπιστοσύνη στην Τερέζα Μέι.
Επισήμανε ακόμη πως το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνει πλήρες μέλος, με όλες τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά του, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος ψήφου. Ωστόσο, όπως ξεκαθάρισε, οι «27» έλαβαν επαρκείς διαβεβαιώσεις ότι το Ην. Βασίλειο δε θα χρησιμοποιήσει «πολιτικά τεχνάσματα» προκειμένου να μπλοκάρει αποφάσεις ή να υπονομεύσει τη λειτουργία της Ε.Ε..
Ερωτηθείς αν η ενότητα των «27» έχει διαταραχτεί λόγω της στάσης της Γαλλίας, ο Ντόναλντ Τουσκ σημείωσε πως η ενότητα φαίνεται στα κοινά συμπεράσματα και δεν σημαίνει πάντα «ταυτόσημες θέσεις».
Από την πλευρά της η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι δήλωσε πως παρά τη συμφωνία που κλείστηκε στη Σύνοδο Κορυφής για την αναβολή του Brexit, το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί ακόμη να αποφύγει τη συμμετοχή του στις ευρωεκλογές, εάν επικυρώσει τη συμφωνία αποχώρησης και την πολιτική διακήρυξη που τη συνοδεύει πριν από την 22α Μαΐου.
Η Μέι υπογράμμισε ότι οι «27» συμφώνησαν στο «αίτημα-κλειδί» που πρόβαλε, δηλαδή το Λονδίνο να μπορεί να τερματίσει την παράταση της διαδικασίας πρόωρα. «Αυτό σημαίνει ότι εάν είμαστε σε θέση να εγκρίνουμε μια συμφωνία τις τρεις πρώτες εβδομάδες του Μαΐου, δεν θα χρειαστεί να πάρουμε μέρος στις ευρωεκλογές και θα αποχωρήσουμε επίσημα από την Ε.Ε. το Σάββατο 1η Ιουνίου», είπε η Μέι σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.
Η Μέι αναγνώρισε την «τεράστια απογοήτευση» πολλών διότι το Ηνωμένο Βασίλειο αναγκάστηκε να ζητήσει νέα παράταση και πρόσθεσε ότι «λυπάται ειλικρινά» διότι δεν κατάφερε να πείσει το βρετανικό κοινοβούλιο να επικυρώσει τη συμφωνία που διαπραγματεύθηκε με τις Βρυξέλλες για το διαζύγιο.
«Οι επιλογές που έχουμε τώρα ενώπιόν μας είναι άκαμπτες και το χρονοδιάγραμμα είναι σαφές. Πρέπει λοιπόν τώρα να επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας για να καταλήξουμε σε συναίνεση για μια συμφωνία που θα είναι προς το εθνικό μας συμφέρον», επέμεινε η Μέι.
Υπογράμμισε ακόμη πως δεν έχει σκοπό να προσποιηθεί ότι μέσα στις επόμενες λίγες εβδομάδες «θα είναι εύκολο, ή θα υπάρξει κάποιος απλός τρόπος, για να αρθεί το αδιέξοδο στο κοινοβούλιο» του Ηνωμένου Βασιλείου όσον αφορά το Brexit.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες, πολλές χώρες επέκριναν την αδιάλλακτη στάση που επέδειξε η Γαλλία, η οποία φάνηκε να διάκειται εχθρικά έναντι της παράτασης της διαδικασίας για έναν χρόνο, όπως ήθελε η πλειοψηφία των «27».
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι αναλαμβάνει την ευθύνη διότι απέτρεψε την πιο μακρά παράταση του Brexit και έπεισε τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες να συμφωνήσουν στη βραχύτερη αναβολή της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να προασπιστεί η λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών.
«Είναι αλήθεια ότι η πλειοψηφία τασσόταν μάλλον υπέρ μιας πολύ μακράς παράτασης. Αλλά αυτό δεν ήταν λογικό κατά τη δική μου άποψη και, πάνω απ' όλα, δεν ήταν καλό ούτε για εμάς, ούτε για το Ηνωμένο Βασίλειο», εξήγησε ο Γάλλος πρόεδρος. «Αναλαμβάνω την ευθύνη για αυτή τη θέση, νομίζω ότι είναι προς το κοινό καλό», πρόσθεσε ο Μακρόν, λίγο πριν αποχωρήσει από τον χώρο όπου διεξήχθη η Σύνοδος.
Ο Γάλλος πρόεδρος χαιρέτισε πάντως τη συμφωνία που κλείστηκε, κρίνοντας πως πρόκειται για τον «καλύτερο δυνατό συμβιβασμό» που επιτρέπει την προάσπιση «της ενότητας των 27». Η νέα προθεσμία της 31ης Οκτωβρίου «μας προστατεύει» αφού είναι «μια ημερομηνία-κλειδί, προτού αναλάβει τα καθήκοντά της η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή», διευκρίνισε.
Στο έκτακτο ευρωπαϊκό συμβούλιο συμφωνήθηκε, έπειτα από πολύωρες, δύσκολες διαπραγματεύσεις, το Brexit να αναβληθεί για δεύτερη φορά για έξι μήνες. Ήδη, η αποχώρηση του Η.Β. από την Ε.Ε. είχε αναβληθεί από την 29η Μαρτίου για την 12η Απριλίου.
Το Ελιζέ έκανε γνωστό ότι την αυστηρή θέση του Μακρόν υποστήριξαν το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ισπανία και η Μάλτα.
Σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στις ευρωεκλογές ο Γάλλος πρόεδρος ανέφερε πως η απόφαση «επαφίεται στους Βρετανούς», για να προσθέσει πως θα ήταν «αλλόκοτο» εάν συνέβαινε αυτό την ώρα που ακόμη δεν έχει αρθεί το αδιέξοδο για το διαζύγιο με την Ε.Ε..