«Ζορμπάς»: Οι συντελεστές μιλούν λίγο πριν την πρεμιέρα...
Της Χριστίνας Διαμαντοπούλου
(christina.diamantopoulou@gmail.com)
Μετά από μια πολύ επιτυχημένη καλοκαιρινή περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, ο 25μελής θίασος του «Ζορμπά» βρήκε χειμερινή στέγη στο θέατρο Βέμπο από όπου και κάνει πρεμιέρα στις 12 Οκτωβρίου.
Με αφορμή την έναρξη της παράστασης, το «Χ» βρέθηκε χθες στην συνέντευξη Τύπου των συντελεστών όπου μίλησαν μεταξύ άλλων για την συνεργασία τους και την μοναδική εμπειρία της συμμετοχής τους σε ένα από τα ωραιότερα και πιο γνωστά έργα του Ν. Καζαντζάκη.
Ο σκηνοθέτης της παράστασης Σταμάτης Φασουλής μίλησε για την συνεργασία του με τους ηθοποιούς όπου με άλλους συνεργάζεται επί χρόνια, ενώ με άλλους για πρώτη φορά. «Αγαπάω αυτή την παράσταση όσο σπάνια αγαπάμε κάτι στο θέατρο και το λέω αυτό με θράσος γιατί την είδα να λειτουργεί. Εάν δεν την έβλεπα, όλο ευχολόγια θα ήμουν. Όταν πάμε περιοδεία μια παράσταση, αυτό στο τέλος ξεφτίζει. Εγώ είδα την πρωτελευταία παράσταση στο Άργος κι ενθουσιάστηκα. Ήταν τόσο φρέσκια σαν να την είχαμε κάνει εκείνη την ώρα. Δεν ξέρετε τι είναι να βάζεις την παράσταση σε μια βαλίτσα και να την πηγαίνεις από τόπο σε τόπο... Δεν ξέρω εάν το έκαναν επειδή ήμουν εγώ εκεί και το ήξεραν...!».
Ο Γρηγόρης Βαλτινός μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «ο Καζαντζάκης είναι ένα από τα πρώτα αναγνώσματα των περισσότερων ανθρώπων, ειδικά στην εφηβική τους ηλικία. Έτσι κι εγώ τότε διάβασα όλα τα έργα του και δεν είχα φανταστεί ποτέ ότι θα έπαιζα κάποτε τον ρόλο του Ζορμπά. Οι νέοι ταυτίζονται με τον Καζαντζάκη γιατί έχει μια νεανική ορμή. Δεν σας κρύβω ότι φοβόμουν πώς θα χορέσει όλος ο Ζορμπάς σε μια διασκευή Όταν ο Σταμάτης μου είπε ότι θα το κάνουν ο Μιχάλης (Ρέππας) και ο Θανάσης (Παπαθανασίου), ησύχασα. Είναι άνθρωποι του θεάτρου και ξέρουν πάρα πολύ καλά το θέατρο. Συνέχισα όμως να φοβάμαι ότι δεν θα χορέσει όλο το έργο μέσα σε μια θεατρική παράσταση. Όμως, πάρα πολλά πράγματα από το κείμενο αντικαταστάθηκαν από βλέμματα, από παύσεις... από τη μεριά του Σταμάτη πια. Πολλά πράγματα στην παράσταση λέγονται, χωρίς λόγια!».
Μάλιστα, ο κ. Βαλτινός εξέφρασε τον φόβο του να συγκριθεί με τον Άντονι Κουίν ο οποίος είχε υποδυθεί τον Ζορμπά στην ταινία του Κακογιάννη το 1964. «Όλοι μου λέγανε, "θα κάνεις τον Άντονι Κουίν, ε;" εννοώντας ότι θα παίξω τον ρόλο του Ζορμπά. Πρέπει να σας εξομολογηθώ ότι δεν είδα καθόλου την ταινία τα τελευταία 40-50 χρόνια, ούτε θα την δω μέχρι να τελειώσουν οι παραστάσεις. Δεν θέλω καθόλου να θυμίσει κάτι την ταινία. Δεν ξέρω εάν τα κατάφερα... ελπίζω να τα κατάφερα. Όχι από άρνηση, αλλά για να μην πέσω σε αυτή την παγίδα της μίμησης».
«Ίσως είναι η πιο ευτυχισμένη στιγμή στην πορεία μου να είμαι σε αυτή την παράσταση, να κάνω αυτόν τον τόσο σπουδαίο ρόλο», ανέφερε ο Μέμος Μπεγνής. «Είναι ένας θίασος που "κεντάει", που έχει πάρει πάρα πολύ σοβαρά αυτό που κάνει, μια ευτυχισμένη συγκυρία... "έδεσε το γλυκό" που λέμε», πρόσθεσε ο ηθοποιός που στην παράσταση θα υποδυθεί τον ρόλο του Καζαντζάκη.
«Μιλάμε για έναν ήρωα που ουσιαστικά έχει ξεπεράσει τον ίδιο τον συγγραφέα. Όχι τον πραγματικό Ζορμπά, αλλά τον ήρωα που είχε φτιάξει το Καζαντζάκης. Το δημιούργημα ξεπέρασε τον δημιουργό», είπε με τη σειρά της η Ταμίλα Κουλίεβα. «Η δική μου ηρωίδα έρχεται από την Γαλλία, είναι μια σύνθετη προσωπικότητα. Έρχεται ως χορεύτρια-τραγουδίστρια, εξελίσσεται σε διπλωμάτη, υποπρόξενο Γαλλίας και κάποιοι λένε ότι ήταν και κατάσκοπος. Όταν ξεκίνησαν οι πρόβες άκουσα τον Σταμάτη να λέει: Είναι ξένη, είναι γαλλικής καταγωγής, βγάζει accent, έχεις να αντιμετωπίσεις και την ηλικία που είναι διαφορετική και είναι και λίγο μεθυσμένη στην πρώτη σκηνή. Οπότε, καλό κουράγιο!. Το κουράγιο λοιπόν το βρήκα μέσα από τον Σταμάτη και την επικοινωνία που αποκτήσαμε μέσω των προβών», πρόσθεσε η ηθοποιός.
Ο Μιχάλης Ρέππας στη συνέχεια ανέφερε ότι «θα ήθελα να ευχαριστήσω κι εγώ τον Σταμάτη. Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι πολύς ο κόσμος που μας έχει εμπιστευθεί στο θέατρο, τον Θανάση κι εμένα. Μετά το "Μπαμπάδες με Ρούμι", μετά το "Βίρα τις Άγκυρες" πάλι ο Σταμάτης μας εμπιστεύθηκε και μας έδωσε να διασκευάσουμε ένα τόσο οριακό για την νεοελληνική γραμματεία βιβλίο. Προσπαθήσαμε να φύγουμε από το φολκλόρ, να μείνουμε στην ουσία του πράγματος και να γράψουμε όσο πιο απλά γίνεται».
«Δεν είναι τυχαίο που ο καθένας είπε ότι είναι από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές της δουλειάς του. Κι εμένα, είναι από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές αυτή η παράσταση, από όλες τις απόψεις. Πέρυσι τον χειμώνα ήμουν με το μπουρνούζι, βιαζόμουν και χτυπάει το τηλέφωνο και λέω "ποιος είναι" κι ακούω μια φωνή "είστε η Ναταλία Δραγούμη, η καλή ηθοποιός;" και λέω "πω πω φάρσα μου κάνουν"... Ήταν ο Μάρκος ο Τάγαρης (σ.σ. εταιρία παραγωγής) και μου λέει "σε θέλω για κάτι μεγάλο". Κλείσαμε ραντεβού και όταν μου είπε τι με θέλει έκανα το κλασικό, δεν έδειξα τον ενθουσιασμό μου, αλλά ήθελα να ουρλιάξω από την χαρά μου για όλα!».
Ο Νίκος Βερλέκης ανέφερε πως «δύο από τα έργα τοτ Νίκου Καζαντζάκη που αγαπούσα περισσότερο - εκτός από την Ασκητική που είναι καθαρά φιλοσοφικό έργο- ήταν ο "Καπετάν Μιχάλης" και ο "Ζορμπάς". Τον Καπετάν Μιχάλη είχα την ευκαιρία πριν από μερικά χρόνια να τον ερμηνεύσω με το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης. Μου δόθηκε λοιπόν η ευκαιρία να συμμετέχω και στον Ζορμπά. Ο ρόλος που ερμηνεύω, είναι ο ρόλος του Μαυραντώνη. Ένας ήρωας στέρεος, που τηρεί κατά γράμμα τα ήθη και τα έθιμα της εποχής, αλλά και του τόπου. Τόσο πολύ που κάποια στιγμή φτάνει στον φόνο. Γιατί δεν επιτρέπει μια γυναίκα και μάλιστα χήρα, να κοιτάζει άλλους ανθρώπους στα μάτια. Οι χήρες και οι γυναίκες εκείνη την εποχή, έπρεπε να κοιτάζουν το χώμα».
«Το ότι αποφάσισα έπειτα από μια μεγάλη θεατρική επιτυχία την περσινή χρονιά να είμαι εδώ και να μην είμαι με τον Σπύρο, είναι μεγάλη ανατροπή για μένα. Κάτι σημαίνει. (σ.σ. ο Τάκης Παπαματθαίου συμμετείχε πέρυσι στην παράσταση "Δείπνο Ηλιθίων" με τον Σπύρο Παπαδόπουλο, η οποία συνεχίζεται και φέτος). Μια μαγεία, ένα δόσιμο, δεν ξέρω πραγματικά τι να πρωτοπώ. Απίστευτη η απόδοση που έκαναν τα παιδιά», ανέφερε ο Τάκης Παπαματθαίου.
«Είναι πραγματικά μια ευτυχισμένη στιγμή, παρότι έχει ειπωθεί πολλές φορές οφείλω να το πω», είπε με την σειρά της η Στέλλα Γκίκα. «Σε έναν πραγματικά σπουδαίο ρόλο που κάνει μια ιλιγγιώδη διαδρομή από την έπαρση στην απόλυτη συντριβή. Είναι από τους ρόλους που είναι εξαιρετικά γοητευτικοί, προκλητικοί και ταυτόχρονα πολύ τρομακτικοί για έναν ηθοποιό», πρόσθεσε.
«Ο φόβος όλων ήταν μην κάνουμε έναν Ζορμπάόπως τον έχουν όλοι στο μυαλό τους. Οι τουρίστες, οι Έλληνες... γιατί συνηθίσαμε μέχρι τώρα και παίρναμε τα βολικά στοιχεία του Ζορμπά: έξω καρδιά, δεν βαριέσαι βρε αδερφέ, γκόμενες, έρωτας, όλα αυτά δηλαδή που μας οδήγησαν εδώ που μας οδήγησαν. Στην κρίση. Σε αυτή την κατάσταση. Η αγωνία όλων λοιπόν, ήταν να μην κάνουμε έναν τέτοιο Ζορμπά, αλλά να βουτήξουμε βαθύτερα. Και νομίζω ότι αυτό έχει καταφέρει αυτή η παράσταση. Μέσα από μια ελαφράδα, να πάει πάρα πολύ βαθιά», πρόσθεσε κλείνοντας ο κ. Βαλτινός.