Drones : Μια τεχνολογία στην υπηρεσία της Τουρκικής Εξωτερικής Πολιτικής
Του Νίκου Μπάρδη
Πρώην Διευθ. VEOLIA, Πρώην Διευθύνων Σύμβουλος ΕΥΔΑΠ
Η Τουρκία θεωρεί τα αυτόνομα στρατιωτικά συστήματα χωρίς πιλότο, καθώς και τον ρομποτικό πόλεμο, σαν μια ευκαιρία για να προηγηθεί στις μέλλουσες γεωπολιτικές εξελίξεις …..
( από την έκθεση του Γαλλικού Κέντρου Οικονομικών Ερευνών και Εξωτερικής Πολιτικής - Centre d’Etudes Économiques et de Politique Étrangère )
Περί το τέλος του περασμένου Μαΐου, δυο φράσεις από την έκθεση της ομάδας εμπειρογνώμων του ΟΗΕ για την Λιβύη, έβαλαν ‘’φωτιά’’ σε ένα μέρος του τουρκικού τύπου.
Η έκθεση, του Μαρτίου 2021, διαπιστώνει ότι τα Kargu-2, φονικά drones κατασκευασμένα από την τουρκική εταιρεία STM, είχαν καθοριστικό ρόλο στην μάχη της Τρίπολης την άνοιξη του 2020.
Η λιβυκή κυβέρνηση, υποστηριζόμενη από την Άγκυρα, είχε τότε περικυκλωθεί από τα στρατεύματα του Στρατάρχη Khalifa Haftar.
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, τα drones αυτού του τύπου, στόχευσαν αυτόνομα και αφαίρεσαν ανθρώπινες ζωές.
‘’Οι στρατιώτες του Haftar που οπισθοχωρούσαν, έγιναν ο στόχος εξ αποστάσεως, των πολεμικών drones, όπως τα Kargu-2, εξοπλισμένα με φονικά όπλα ‘’ αναφέρει η έκθεση, που συμπληρώνει : ‘’ Τα συστήματά των αυτόνομων φονικών όπλων ήταν προγραμματισμένα να επιτεθούν σε στόχους, χωρίς να χρειάζεται σύνδεση με τον χειριστή και λειτουργούσαν πραγματικά αυτόματα ‘’.
Ο προσκείμενος στον Erdogan τύπος προέβαλε υπερήφανα την ‘’ Παγκόσμια Πρωτοπορία ‘’ της Τουρκίας σε αυτά τα φονικά ρομπότ.
Εάν τα γεγονότα αυτά πιστοποιηθούν ( η έκθεση του ΟΗΕ στερείται επισήμων αποδείξεων και η εταιρεία STM δεν έχει κάνει ουδεμία δήλωση ), το αναφερόμενο επεισόδιο αποκαλύπτει ένα αναμφισβήτητο φαινόμενο : την ενίσχυση της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας στον τομέα των drones, καθώς και την συνεχή χρήση τους στα πεδία των μαχών.
Σε λιγότερο από δεκαπέντε χρόνια, η χώρα συγκαταλέγεται στους κυριότερους κατασκευαστές του είδους παγκοσμίως και φιλοδοξεί να ανταγωνιστεί τα Αμερικανικά, Ισραηλινά και Κινέζικα μοντελα.
Kargu, Bayraktar, Anka, Karayel, Alpagu….φθηνά και αποτελεσματικά, τα drones αυτά κάνουν περήφανο τον Πρόεδρο Recep Tayyip Erdogan, ο οποίος δηλώνει παντού ότι ενισχύει την χώρα του με μια ‘’ εντελώς ανεξάρτητη αμυντική βιομηχανία ‘’, αφού πρώτα προσπάθησε ανεπιτυχώς, να τα προμηθευτεί από τις ΗΠΑ.
Ο σχεδιασμός και η κατασκευή των drones, ήταν αρχικά για τοπική χρήση : επιτήρηση των τουρκό-ιρακινών και τουρκό-συριακών συνόρων, επιθέσεις εναντίον του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος-ΡΚΚ, στις βάσεις του στο Βόρειο Ιράκ, από την επανέναρξη των μαχών το καλοκαίρι του 2015.
Όμως, τα ιπτάμενα αυτά αντικείμενα, συνοδεύουν πλέον τις επιθετικές φιλοδοξίες του τουρκικού στρατού, στις επεμβάσεις του πέραν των συνόρων της χώρας, από το 2016.
Οι επιθέσεις και αντεπιθέσεις στην Βόρεια Συρία, κυρίως η τελευταία στο Idlib τον Φεβρουάριο-Μάρτιο του 2020, στηρίχθηκαν σε μεγάλο μέρος σε αυτήν την τεχνολογία, επιτρέποντας ταυτόχρονα στους κατασκευαστές να κάνουν ‘’ ζωντανά ‘’ πειράματα της αποτελεσματικότητας τους ( μεταξύ αυτών η εταιρεία Baykar, του γαμπρού του Erdogan, Selçuk Bayraktar ).
Όλο και περισσότερο αποτελεσματικά τα τούρκικα drones, άλλαξαν τις σχέσεις δυνάμεων στην Λιβύη, αλλά και πρόσφατα στο Άνω Καραμπάχ. Το Αζερμπαϊτζάν, που είχε προμηθευτεί τα Bayraktar TB2, τα χρησιμοποίησε ευρέως για να πλήξει τις δυνάμεις της Αρμενίας, την άνοιξη του 2020.
‘’ Η Τουρκία θεωρεί τα στρατιωτικά συστήματα χωρίς πιλότο, καθώς και τον ρομποτικό πόλεμο, περισσότερο από έναν απλό εκσυχρονισμό του οπλοστασίου τους ‘’ αναφέρει μια έκθεση του EDAM- Γαλλικού Κέντρου Οικονομικών Ερευνών και Εξωτερικής Πολιτικής. Διακρίνει επίσης ‘’ μια ευκαιρία για να προηγηθεί στις μέλλουσες γεωπολιτικές εξελίξεις ‘’ όπως σημειώνουν οι αναλυτές.
Σε κάθε στρατιωτική επιχείρηση, τα φιλοκυβερνητικά media προβάλλουν τις εικόνες των drones σε δράση : την μία, κονιορτοποιόντας ένα τανκ, την άλλη, καταστρέφοντας ένα αντιπυραυλικό σύστημα. Όργανο προπαγάνδας του καθεστώτος,αλλά και διαφήμιση, γιατί η Τουρκία εξάγει πλέον τα drones της, που πωλούνται όλο και ακριβότερα.
Όπως το Αζερμπαϊτζαν, έτσι και το Κατάρ, η Ουκρανία και η Τυνησία, υπέγραψαν συμβόλαια με τους Τούρκους κατασκευαστές.
Η Πολωνία πρόσφατα, παρήγγειλε είκοσι τέσσερα ΤΒ2.
Ο Recep Tayyip Erdogan επέμεινε σε αυτό το συγκεκριμένο θέμα : ήταν η πρώτη πώληση σε μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ.
Η Λετονία, η Ουγγαρία και η Αλβανία, μεταξύ άλλων, ενδιαφέρθηκαν για τα τούρκικα drones.
Από τότε που προμηθεύτηκε το ρωσικό αντιαεροπορικό αμυντικό σύστημα S-400, που προκάλεσε την έκπληξη και το μένος των μελών της Ατλαντικής Συμμαχίας και ενέτεινε τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, η Τουρκία προβάλλει τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις και την εξαγωγή των drones, ως εργαλεία που περιορίζουν την επιρροή της Ρωσίας στην Ανατολική Ευρώπη και όχι μόνο.
Στον Καύκασο, στην Λιβύη και στην Συρία, οι στόχοι των τουρκικών drones, ήταν τις περισσότερες φορές ρωσικοί.
Η πώληση των Bayraktar TB2 στην Ουκρανία, όπως και η συμπαραγωγή από την Άγκυρα και το Κίεβο, του μελοντικού drone Akinci, δεν πέρασαν απαρατήρητα και δεν χαροποίησαν την Μόσχα.
Όμως είναι γεγονός ότι η αγορά των S-400 προκάλεσε την εξαίρεση της Τουρκίας από το αμερικανικό πρόγραμμα των αεροσκαφών F-35, στο οποίο βασιζόταν για να αντικαταστήσει τον παλαιωμένο στόλο των F-16 και των F-4.
Κανένα πολεμικό drone, όσο τελειοποιημένου και αν είναι, δεν μπορεί να καλύψει αυτήν την απώλεια.