NextGenerationEU με το βλέμμα στο μέλλον για τις οικονομίες της ΕΕ
Του Κωνσταντίνου Μαργαρίτη
Η έντονη κινητικότητα στο εσωτερικό της ΕΕ, εν μέσω Covid-19, δημιουργεί νέα δεδομένα. Τα κράτη-μέλη αναμένουν την λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης, που θα τα επιτρέψει να ενισχύσουν τις οικονομίες τους.
Η καγκελάριος κα Μέρκελ, στο πρώτο της ταξίδι στο εξωτερικό-Βρυξέλλες, μετά την πανδημία, θα συναντηθεί με τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Θα συζητήσουν και για τη γερμανική προεδρία της ΕΕ, που ασκεί αυτό το εξάμηνο η χώρα της.
Στις Βρυξέλλες, στις συναντήσεις με τους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι συζητήσεις θα στραφούν κυρίως, στη μορφή του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ.
Οι επενδυτές ελπίζουν ότι θα επικρατήσει η λογική των επιχορηγήσεων, βοηθώντας την οικονομική ανάκαμψη των κρατών του Νότου και χαλαρώνοντας τις ανησυχίες ότι θα επιβαρυνθούν με μεγαλύτερο χρέος, αν τους επιβαρύνουν με δάνεια και «μνημόνια».
Η οικονομία της ΕΕ θα βιώσει φέτος βαθιά ύφεση ιστορικών διαστάσεων λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, παρά την ολοκληρωμένη πολιτική αντίδραση, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών-μελών. Η άρση των μέτρων εγκλεισμού προχωρά με πιο σταδιακό ρυθμό από ότι αναμενόταν στις εαρινές προβλέψεις και συνεπώς ο αντίκτυπος στην οικονομική δραστηριότητα το 2020 θα είναι σημαντικότερος από τον αναμενόμενο.
Σύμφωνα με τις θερινές οικονομικές προβλέψεις 2020, η οικονομία της ζώνης του ευρώ θα συρρικνωθεί κατά 8,7 % το 2020 και θα σημειώσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης 6,1 % το 2021. Η οικονομία της ΕΕ προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 8,3 % το 2020 και να σημειώσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης 5,8 % το 2021. Ως εκ τούτου, η συρρίκνωση το 2020 προβλέπεται να είναι σημαντικά μεγαλύτερη από τις εαρινές προβλέψεις του 7,7 % στη ζώνη του ευρώ και του 7,4 % για την ΕΕ στο σύνολό της. Επίσης, η ανάπτυξη το 2021 θα είναι ελαφρώς λιγότερο έντονη σε σχέση με τις εαρινές προβλέψεις.
Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε: «Ο οικονομικός αντίκτυπος των μέτρων εγκλεισμού είναι μεγαλύτερος από τον αρχικά αναμενόμενο. Εξακολουθούμε να πλέουμε σε ταραγμένη θάλασσα και αντιμετωπίζουμε πολλούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου σημαντικού κύματος κρουσμάτων. Αν μη τι άλλο, η πρόβλεψη αυτή μας δίνει μια ανάγλυφη εικόνα των λόγων για τους οποίους χρειαζόμαστε μια συμφωνία για το φιλόδοξο πακέτο ανάκαμψής μας, το NextGenerationEU, ώστε να βοηθήσουμε την οικονομία. Με το βλέμμα στραμμένο στο έτος που διανύουμε και στο επόμενο έτος, μπορούμε να αναμένουμε την ανάκαμψη, αλλά θα πρέπει να επαγρυπνούμε για τους διαφορετικούς ρυθμούς με τους οποίους θα έλθει η ανάκαμψη. Πρέπει να συνεχίσουμε να προστατεύουμε τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις και να συντονίσουμε στενά τις πολιτικές μας σε επίπεδο ΕΕ για να βγούμε ισχυρότεροι και ενωμένοι.»
Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, τόνισε: «Ο κορονοϊός έχει ήδη κοστίσει τη ζωή σε μισό εκατομμύριο και πλέον ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, αριθμός που εξακολουθεί να αυξάνεται καθημερινά — σε ορισμένα μέρη του κόσμου με ανησυχητικό ρυθμό. Αυτές οι προβλέψεις δείχνουν τις καταστροφικές οικονομικές επιπτώσεις αυτής της πανδημίας. Η πολιτική απάντηση, σε ολόκληρη την Ευρώπη, συνέβαλε στον μετριασμό των επιπτώσεων για τους πολίτες μας, ωστόσο οι αποκλίσεις, η ανισότητα και η ανασφάλεια αυξάνονται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο σημαντικό να επιτευχθεί ταχεία συμφωνία επί του σχεδίου ανάκαμψης που πρότεινε η Επιτροπή, ώστε να εισρεύσει νέα εμπιστοσύνη και νέα χρηματοδότηση στις οικονομίες μας σε αυτή την κρίσιμη στιγμή.»
Η ανάκαμψη αναμένεται να κινηθεί δυναμικά κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020.
Ο κλυδωνισμός στην οικονομία της ΕΕ είναι συμμετρικός ως προς το ότι η πανδημία έχει πλήξει όλα τα κράτη μέλη. Ωστόσο, τόσο η πτώση της παραγωγής το 2020 και οι διαστάσεις της ανάκαμψης του 2021 αναμένεται να διαφέρουν σημαντικά. Οι διαφορές στην κλίμακα των επιπτώσεων της πανδημίας και στις διαστάσεις της ανάκαμψης στα κράτη μέλη προβλέπεται πλέον να είναι ακόμη πιο έντονες από ότι αναμενόταν στις εαρινές προβλέψεις.
Απαιτείται σκληρή και επίπονη προσπάθεια. Η Ελλάδα καλείται να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες με στρατηγική και όραμα. Ο χρόνος πιέζει και οι απαιτήσεις αυξάνονται.