Επιστροφή στο αύριο μέσα στην πανδημία
Του Παναγιώτη Χαλβατσιώτη
Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας
Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
& Αντιπρόεδρος Συλλόγου Μελών Επιστημονικού και Διδακτικού Προσωπικού Ιατρικής Σχολής Αθηνών
Πολλά ερωτήματα γεμίζουν τις σκέψεις μας με το πόσο ασφαλής για την υγεία μας θα είναι η επιστροφή μας στην εργασιακή καθημερινότητα. Δεν υπάρχει βέβαια καμιά αμφιβολία ότι θα πρέπει η επαναδραστηριοποίηση να οργανωθεί σταδιακά με προσεκτικά βήματα. Επίσης για την ασφαλή μετάβαση στο μέλλον, είναι απαραίτητη προϋπόθεση το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης γιατί η συμμόρφωση των πολιτών σε προτεινόμενες διαδικασίες θα πρέπει να είναι εθελοντική. Ο λαός επιβραβεύτηκε μέχρι στιγμής με τα αισιόδοξα μηνύματα της μειωμένης επιβάρυνσης της υγείας του από την πανδημία στη Χώρα μας γιατί επέδειξε ωριμότητα στη σκέψη και στις αντιδράσεις του.
Η διαδικασία οφείλει αρχικά να στοχεύσει στην δημιουργία μιας περιορισμένης ασφαλούς ατραπού που θα λειτουργήσει ως πρότυπο για τις επόμενες αποφάσεις. Ο επιδημιολογικός όρος ‘ανοσία της αγέλης’ είναι το ζητούμενο αλλά αυτό το μέτρο προϋποθέτει και απώλειες καμιά φορά σημαντικές. Άρα χρειαζόμαστε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του εργατικού δυναμικού σε όλους τους κλάδους να παρουσιάζει ανοσία στον ανθρωποφάγο εισβολέα της υγείας αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει σαν κοινωνία να φροντίσουμε το τίμημα να είναι ελάχιστο. Για να αναπτύξουμε ανοσία στον ιό είτε θα πρέπει να εμβολιαστούμε με το ειδικό εμβόλιο είτε να νοσήσουμε και αφού επιβιώσουμε να είμαστε ασφαλείς στη συνέχεια απέναντι στον ιό.
Η διαθεσιμότητα του ειδικού εμβολιασμού θα αργήσει ίσως και για ένα ολόκληρο χρόνο ακόμη, οπότε ως άλλη επιλογή ακόμη και αν φαντάζει τουλάχιστον παράξενο είναι η έκθεση στον ιό. Βέβαια υπάρχει και η ενδιάμεση λύση, αυτή που περιγράφεται από την επανεκκίνηση της οικονομίας, αλλά μέσα σε ένα περιβάλλον που θα διασφαλίζει τα μέγιστα για την υγεία των πολιτών μέχρι να υπάρξει διαθέσιμο εμβόλιο ή μέχρι την ανακάλυψη φαρμάκων τα οποία θα θεραπεύουν όσους τελικά νοσήσουν από τον κορωνοϊό. Αυτή είναι η πρόκληση για το αύριο που φαντάζει εφικτή και οφείλουμε να τη σχεδιάσουμε ώστε να είναι και λειτουργική. Προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η ασφάλεια των πολιτών και βασικά μέτρα η αποφυγή υψηλού συγχρωτισμού σε χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, μέσων μεταφοράς και εμπορίου αλλά και η άμεση εθελοντική απομόνωση του εργαζομένου αν αναπτύξει ύποπτη συμπτωματολογία. Η τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο αρωγό στις προσπάθειες αυτές, όπως για παράδειγμα με την τοποθέτηση θερμικών καμερών σε κομβικά σημεία, όπως είσοδοι σε εργασιακούς χώρους, που θα λειτουργούν ως μια αντικειμενική ασφαλιστική δικλείδα για την ανίχνευση εργαζομένων με πυρετό. Η χορήγηση μασκών προσώπου για την προφύλαξη του αναπνευστικού τόσο σε εργαζόμενους όσο και σε επισκέπτες δηλώνει ότι κάθε πάροχος οφείλει να φροντίζει να διαθέτει πάντα ασφαλές απόθεμα. Η εθελοντική μέτρηση πιστοποιημένων μεθόδων ανίχνευσης αντισωμάτων από τους εργαζόμενους θα πρέπει να ενθαρρύνεται γιατί με τον τρόπο αυτό θα εδραιώνεται το αίσθημα ασφάλειας μέσα στους εργασιακούς χώρους. Επιπλέον, ο συχνός καθαρισμός των χώρων, επιφανειών και η διαθεσιμότητα αντισηπτικών κρίνεται απολύτως απαραίτητη. Τέλος, θα πρέπει να προτιμάται η ανανέωση του αέρα από ανοιχτά παράθυρα και όχι από κλιματισμό γιατί δεν υπάρχει ακόμη πιστοποίηση της ασφαλούς τους λειτουργίας.
Σε πιθανό κρούσμα σε εργαζόμενο που θα εισέρχεται απαραίτητα σε φάση καραντίνας, επειδή είναι απαραίτητη και η ιχνηλάτηση των εργασιακών του επαφών, αποτελεί προϋπόθεση η λεπτομερής εκ των προτέρων καταγραφή των δραστηριοτήτων του κάθε εργαζόμενου για το διάστημα αυτό μέσα στους εργασιακούς χώρους. Αυτό το μέτρο μπορεί να αντιστρατεύεται τις αρχές της ιδιωτικότητάς μας, αλλά αυτό θα είναι ένα μέτρο πρόσκαιρο γιατί σήμερα προέχει η ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου.
Σύνθημα και προσταγή η όσο το δυνατόν πληρέστερη διασφάλιση της υγείας και η πρόληψη σε εργασιακούς χώρους. Η επιτυχής προσπάθεια θα εξασφαλίσει ένα υγιές περιβάλλον για τον εργαζόμενο, την οικογένειά του αλλά και για το κοινωνικό σύνολο. Δεν γνωρίζουμε ακόμη πολλά για την πανδημία του κορωνοϊού αλλά κάθε μέρα που περνάει γινόμαστε σοφότεροι.