Σε ισχύ το εμπάργκο και το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο, σκαρφάλωσαν οι τιμές
Σε ισχύ είναι από το πρωί της Δευτέρας το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και συνακόλουθα οι εισαγωγές του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με κάποιες εξαιρέσεις.
Το εμπάργκο ίσχυε τυπικά ήδη αμέσως μετά την υιοθέτησή του, όμως επετράπη περίοδος προσαρμογής στα κράτη-μέλη της ΕΕ για να εφαρμόσουν σταδιακά την απαγόρευση και αποτελεί μέρος των πακέτων κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία για τη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία.
Οι εξαιρέσεις αφορούν την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία, τρία κράτη μέλη με υψηλό βαθμό εξάρτησης από το αργό της Ρωσίας που μεταφέρεται με αγωγούς, τόσο λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, όσο και της αδυναμίας τους να το αντικαταστήσουν άμεσα.
Ταυτόχρονα, τίθεται σε ισχύ όριο τιμής στα 60 δολάρια ανά βαρέλι για τον «μαύρο χρυσό» που μεταφέρεται με πλοία, μέτρο σχεδιασμένο για να πλήξει τα έσοδα της χώρας από τις εξαγωγές ενέργειας. Το όριο τιμής συνδέεται με τις αποφάσεις των G7 για να μειωθούν τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές ενέργειας στην παγκόσμια αγορά, ιδίως σε χώρες όπως η Κίνα ή η Ινδία.
Κατ' εφαρμογή του πλαφόν, αν το ρωσικό αργό μεταφέρεται ή ασφαλίζεται ή χρηματοδοτείται ή οι μεταφορείς λαμβάνουν τεχνική υποστήριξη και υπηρεσίες από δυτικές εταιρίες, απαγορεύεται να πωλείται πάνω από τα 60 δολάρια το βαρέλι. Το όριο αυτό θα επανεξετάζεται ανά δύο μήνες, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με βάση τις τιμές αναφοράς του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ).
Η Ουκρανία ζητούσε το όριο αυτό να κατέβει ακόμη χαμηλότερα, στα 30 δολάρια το βαρέλι. Όμως η Δύση ανησυχούσε για το ενδεχόμενο η Ρωσία να αποσύρει από την αγορά τις ποσότητες που διαθέτει, προκαλώντας ελλείψεις και κατακόρυφη άνοδο των τιμών διεθνώς.
Τον Φεβρουάριο του 2023 εξάλλου τίθεται σε ισχύ ευρωπαϊκό εμπάργκο και όριο τιμής στα διυλισμένα πετρελαϊκά προϊόντα που διαθέτει στην αγορά η Μόσχα.
Οι τιμές του «μαύρου χρυσού»
Πάντως, οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν κατά 2% τη Δευτέρα, καθώς οι χώρες του ΟΠΕΚ+ αποφάσισαν να διατηρήσουν την παραγωγή στα σημερινά επίπεδα, αναμένοντας τις εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, μετά το ευρωπαϊκό εμπάργκο και το πλαφόν στο ρωσικό αργό που βρίσκεται ήδη σε ισχύ. Ταυτόχρονα, ως θετικό σημάδι για τη ζήτηση καυσίμων αποτελεί η χαλάρωση των περιορισμών για την Covid-19 σε πολλές κινεζικές πόλεις, μετά και το κύμα διαδηλώσεων που προηγήθηκε.
Η ανοδική πορεία στις τιμές του πετρελαίου συνεχίζεται και σήμερα, με το Brent να σκαρφαλώνει το πρωί της Δευτέρας πάνω από τα 85 δολάρια το βαρέλι.
Χθες τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού Brent σημείωσαν άνοδο 1,84 δολ. ή 2,2%, φθάνοντας τα 87,41 δολ. το βαρέλι, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού πετρελαίου των ΗΠΑ West Texas Intermediate (WTI) σημείωσαν άνοδο 1,64 δολ. ή 2%, φθάνοντας τα 81,62 δολ. το βαρέλι.
Οι χώρες του ΟΠΕΚ+ συμφώνησαν την Κυριακή να διατηρήσουν στην απόφαση του Οκτωβρίου για μείωση της παραγωγής κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, από τον Νοέμβριο έως το 2023 χωρίς ωστόσο να έχουν προσδιοριστεί οι μήνες του νέου έτους για τους οποίους θα ισχύσει η μείωση της παραγωγής. Οι αναλυτές δήλωσαν ότι η απόφαση του ΟΠΕΚ+ ήταν αναμενόμενη καθώς οι μεγάλοι παραγωγοί περιμένουν να δουν τον αντίκτυπο του ευρωπαϊκού εμπάργκο και του πλαφόν των 60 δολαρίων το βαρέλι στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται με πλοία, με τη Ρωσία από την πλευρά της να απειλεί να μειώσει την προσφορά σε οποιαδήποτε χώρα υιοθετήσει το ανώτατο όριο τιμής.
Η Κοινή Υπουργική Επιτροπή Παρακολούθησης της ομάδας, με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία, θα συνεδριάσει ξανά τον Φεβρουάριο. Η Επιτροπή έχει τη δυνατότητα να συγκαλεί έκτακτες συνεδριάσεις εάν κρίνει ότι η πολιτική παραγωγής πρέπει να αλλάξει.
«Η απόφαση αντικατοπτρίζει το απρόβλεπτο της προσφοράς και της ζήτησης τους επόμενους μήνες», ανέφεραν οι αναλυτές της ANZ Research.
Οπως αναφέρει το Reuters, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρειαστεί να αντικαταστήσει το ρωσικό αργό με πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή, τη Δυτική Αφρική και τις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε η αντιπρόεδρος της Wood Mackenzie, Αν Λουΐζ Χιτλ.
«Οι τιμές επιβαρύνονται επί του παρόντος από τις προσδοκίες για αργή αύξηση της ζήτησης, παρά την απαγόρευση εισαγωγής πετρελαίου από την ΕΕ για το ρωσικό αργό και το ανώτατο όριο τιμών της G7. Η προσαρμογή στην απαγόρευση της ΕΕ και το πλαφόν είναι πιθανό να στηρίξουν τις τιμές προσωρινά», δήλωσε η κυρία Χιτλ.
Η στάση της Ιαπωνίας
Η Ιαπωνία επέβαλε και αυτή με τη σειρά της από σήμερα ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό αργό πετρέλαιο, εξαιρώντας ωστόσο αυτό που εισάγεται από τις εγκαταστάσεις Σαχαλίν-2, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η κυβέρνηση και διευκρινίζεις πως η εξαίρεση του αργού από τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις Σαχαλίν-2 στην ρωσική Άπω Ανατολή, στις οποίες ιαπωνικοί ενεργειακοί φορείς διακρατούν μετοχές μετά την αποχώρηση της Shell, αποφασίστηκε «υπό το πρίσμα της ενεργειακής ασφάλειας της Ιαπωνίας».
Περαιτέρω μέτρα στα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα, τα οποία έχει οριστεί ότι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται στις 5 Φεβρουαρίου του 2023, θα ανακοινωθούν σε μεταγενέστερη ημερομηνία, καταλήγει η ιαπωνική κυβέρνηση στην ανακοίνωσή της.
Το μέλλον των διεθνών τιμών
Ενα βασικό ερώτημα είναι, αν το εμπάργκο θα προκαλέσει άνοδο των τιμών, στην... αντλία. Μέχρι στιγμής οι αριθμοί δεν φαίνεται να συνηγορούν υπέρ αυτής της εξέλιξης. Διότι, ενώ το περασμένο καλοκαίρι η τιμή του πετρελαίου brent είχε εκτοξευθεί στα 120 δολάρια, στα τέλη Νοεμβρίου υποχώρησε στα 80 δολάρια, δηλαδή όχι πολύ μακριά από το υπό συζήτηση πλαφόν.
Ωστόσο, αναλυτές της Commerzbank επισημαίνουν στην ARD ότι «το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο σε συνδυασμό με την περιορισμένη προσφορά, που επιμένει να διατηρεί σε χαμηλά επίπεδα η ομάδα OPEC+ , μάλλον θα προκαλέσουν νέο άλμα στην αγορά πετρελαίου».
Η κρίσιμη 23η Φεβρουαρίου
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) εκτιμά ότι, από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ το ευρωπαϊκό εμπάργκο, η ΕΕ θα πρέπει να βρει άλλους προμηθευτές για να αναπληρώσει περίπου ένα εκατομμύριο βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως. Κατά συνέπεια, αναφέρουν οι αναλυτές της Commerzbank, «αναμένουμε άνοδο του brent στα 95 δολάρια το βαρέλι για τις επόμενες εβδομάδες». Για το πετρέλαιο θέρμανσης κρίσιμη ημερομηνία δεν θεωρείται η σημερινή, αλλά η 23η Φεβρουαρίου 2023, οπότε τίθεται σε ισχύ το εμπάργκο για τα υπόλοιπα προϊόντα πετρελαίου.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Imerisia.gr