«Ψαλίδι» της ΕΕ στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης για το 2021
11/02/21, 14:45
Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,9% το πρώτο τρίμηνο του 2021 από το προηγούμενο τρίμηνο, οδηγώντας τη νομισματική ένωση σε ύφεση, σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Η εκτόξευση των κρουσμάτων του κορονοϊού στην Ευρώπη στην αρχή του 2021 και η εμφάνιση των μεταλλάξεων του ιού ανάγκασαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες να επιβάλουν πιο αυστηρά μέτρα περιορισμού, πλήττοντας την οικονομική δραστηριότητα. Οι προβλέψεις της Κομισιόν ακολουθούν τα στοιχεία της προηγούμενης εβδομάδας που έδειξαν ότι η οικονομία της Ευρωζώνης συρρικνώθηκε κατά 0,7% το τελευταίο τρίμηνο του 2020, καθώς τα lockdowns σε ολόκληρη την ήπειρο ειχαν σοβαρότατες επιπτώσεις στην οικονομία.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με την πανδημία του κορονοϊού. Η αναζωπύρωση των κρουσμάτων, σε συνδυασμό με την εμφάνιση νέων, μεταδοτικότερων στελεχών του κορονοϊού, έχουν υποχρεώσει πολλά κράτη μέλη να επιβάλουν εκ νέου μέτρα ανάσχεσης ή να τα καταστήσουν αυστηρότερα. Ταυτόχρονα, η έναρξη των προγραμμάτων εμβολιασμού σε ολόκληρη την ΕΕ αφήνει περιθώρια για επιφυλακτική αισιοδοξία.
Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να επανέλθει με τη χαλάρωση των μέτρων ανάσχεσης
Σύμφωνα με τις χειμερινές οικονομικές προβλέψεις 2021, η οικονομία της ευρωζώνης θα αναπτυχθεί κατά 3,8 % το 2021 και το 2022. Η οικονομία της ΕΕ προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 3,7 % το 2021 και κατά 3,9 % το 2022.
Οι οικονομίες της ευρωζώνης και της ΕΕ αναμένεται να φτάσουν στα προ της κρίσης επίπεδα παραγωγής νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν στις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις 2020, κυρίως χάρη στην ισχυρότερη από την αναμενόμενη δυναμική ανάπτυξης που προβλέπεται για το δεύτερο εξάμηνο του 2021 και το 2022.
Μετά την ισχυρή ανάπτυξη του τρίτου τριμήνου του 2020, η οικονομική δραστηριότητα συρρικνώθηκε ξανά το τέταρτο τρίμηνο, καθώς το δεύτερο κύμα της πανδημίας πυροδότησε νέα μέτρα ανάσχεσης. Δεδομένου ότι τα μέτρα αυτά εξακολουθούν να ισχύουν, οι οικονομίες της ΕΕ και της ευρωζώνης αναμένεται να συρρικνωθούν το πρώτο τρίμηνο του 2021. Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να επανέλθει την άνοιξη και να επιταχυνθεί το καλοκαίρι, με δεδομένη την πρόοδο των προγραμμάτων εμβολιασμού και τη σταδιακή χαλάρωση των μέτρων ανάσχεσης. Η βελτίωση των προοπτικών για την παγκόσμια οικονομία αναμένεται επίσης να στηρίξει την ανάκαμψη.
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας παραμένουν άνισες μεταξύ των κρατών μελών και η ταχύτητα της ανάκαμψης προβλέπεται επίσης να ποικίλλει σημαντικά.
Οι προοπτικές του πληθωρισμού θα παραμείνουν συγκρατημένες
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη αναμένεται να αυξηθεί από 0,3 % το 2020 σε 1,4 % το 2021 και, στη συνέχεια, να επιβραδυνθεί ελαφρά σε 1,3 % το 2022. Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη και στην ΕΕ για το 2021 προβλέπεται να αυξηθεί ελαφρά σε σύγκριση με το φθινόπωρο, πλην όμως αναμένεται, συνολικά, να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα. Η καθυστερημένη ανάκαμψη αναμένεται να συνεχίσει να μειώνει τις πιέσεις στις τιμές από την πλευρά της συνολικής ζήτησης. Το 2021 ο πληθωρισμός θα αυξηθεί προσωρινά λόγω των θετικών αποτελεσμάτων βάσης στην αύξηση των τιμών της ενέργειας, των φορολογικών προσαρμογών, ιδίως στη Γερμανία, και της επίδρασης της συμπιεσμένης ζήτησης που προσκρούει σε ορισμένους εναπομένοντες περιορισμούς σε επίπεδο προσφοράς. Το 2022, με την προσαρμογή της προσφοράς και τη σταδιακή μείωση των αποτελεσμάτων βάσης, ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει και πάλι.
Η υψηλή αβεβαιότητα και οι σημαντικοί κίνδυνοι παραμένουν
Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προβλέψεις είναι πιο ισορροπημένοι σε σχέση με το φθινόπωρο, αν και παραμένουν υψηλοί. Εξαρτώνται κυρίως από την εξέλιξη της πανδημίας και την επιτυχία των εκστρατειών εμβολιασμού.
Οι θετικοί κίνδυνοι συνδέονται με την πιθανότητα η διαδικασία εμβολιασμού να οδηγήσει σε ταχύτερη από την αναμενόμενη χαλάρωση των μέτρων ανάσχεσης και, συνεπώς, σε ταχύτερη και ισχυρότερη ανάκαμψη. Επίσης, το NextGenerationEU, το μέσο ανάκαμψης της ΕΕ με ακρογωνιαίο λίθο τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ισχυρότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη, δεδομένου ότι η προβλεπόμενη χρηματοδότηση, ως επί το πλείστον, δεν έχει ακόμη ενσωματωθεί στις προβλέψεις αυτές.
Όσον αφορά τους αρνητικούς κινδύνους, η πανδημία θα μπορούσε βραχυπρόθεσμα να αποδειχθεί πιο επίμονη ή πιο σοβαρή σε σχέση με την παραδοχή της παρούσας πρόβλεψης ή να σημειωθούν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των προγραμμάτων εμβολιασμού. Αυτό θα μπορούσε να καθυστερήσει τη χαλάρωση των μέτρων ανάσχεσης, γεγονός που θα επηρέαζε, με τη σειρά του, το χρονοδιάγραμμα και την ισχύ της αναμενόμενης ανάκαμψης. Υπάρχει επίσης κίνδυνος η κρίση να αφήσει βαθύτερα πλήγματα στον οικονομικό και κοινωνικό ιστό της ΕΕ, ειδικότερα με εκτεταμένες πτωχεύσεις και απώλειες θέσεων εργασίας. Αυτό θα έπληττε επίσης τον χρηματοπιστωτικό τομέα και θα οδηγούσε σε αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας και σε επιδείνωση των ανισοτήτων.
Τα μέλη της Επιτροπής δήλωσαν:
Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε τα εξής: "Οι σημερινές προβλέψεις προσφέρουν πραγματική ελπίδα σε μια εποχή μεγάλης αβεβαιότητας για όλους μας. Η σταθερή ανάκαμψη της ανάπτυξης που αναμένεται για το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους δείχνει με μεγάλη σαφήνεια ότι σιγά σιγά ξεπερνάμε την κρίση. Μια δυναμική ευρωπαϊκή αντίδραση θα έχει καθοριστική σημασία για την αντιμετώπιση ζητημάτων όπως η απώλεια θέσεων εργασίας, ο αποδυναμωμένος εταιρικός τομέας και οι αυξανόμενες ανισότητες. Έχουμε ακόμη να κάνουμε πολλά για να περιορίσουμε τις ευρύτερες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Η δέσμη μέτρων ανάκαμψης θα συμβάλει σημαντικά στη στήριξη της ανάκαμψης, σε συνδυασμό με τη διάθεση των εμβολίων και την πιθανή άνοδο της παγκόσμιας ζήτησης."
Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε τα εξής: "Οι Ευρωπαίοι διανύουν δύσκολους καιρούς. Βρισκόμαστε ακόμη αντιμέτωποι με την οδυνηρή κρίση της πανδημίας και τις κοινωνικές και οικονομικές της συνέπειες. Ωστόσο, επιτέλους, βλέπουμε φως στην άκρη του τούνελ. Με την αύξηση του αριθμού των εμβολιασθέντων κατά τους προσεχείς μήνες, η χαλάρωση των μέτρων ανάσχεσης αναμένεται να επιτρέψει την ενίσχυση της ανάκαμψης την άνοιξη και το καλοκαίρι. Η οικονομία της ΕΕ προβλέπεται να επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα του ΑΕΠ το 2022, νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν — αν και η απώλεια παραγωγής του 2020 δεν θα αντισταθμιστεί τόσο γρήγορα ούτε με τον ίδιο ρυθμό σε ολόκληρη την Ένωσή μας. Οι προβλέψεις αυτές υπόκεινται σε πολλαπλούς κινδύνους, που σχετίζονται, για παράδειγμα, με τις νέες μεταλλάξεις της COVID-19 και με την παγκόσμια επιδημιολογική κατάσταση. Από την άλλη πλευρά, ο αντίκτυπος του Next Generation EU αναμένεται να δώσει τα επόμενα χρόνια ισχυρή ώθηση στις οικονομίες που έχουν πληγεί περισσότερο, η οποία δεν έχει ενσωματωθεί ακόμη στις σημερινές προβλέψεις."
